Leesimpressies

  • Nora Ephron: Daar staat mij niets van bij

  • Nr. 8 - 2011
  • Momenteel is de film Julie & Julia opnieuw te zien in de Haagse bioscoop over het leven van twee culinaire publicisten. De regie is van Nora Ephron die eerder naam maakte als scenarioschrijver van succesvolle comedies als When Harry met Sally en Sleepless in Seattle. De filmreputatie van Ephron zou bijna doen vergeten dat ze het grootste deel van haar werkzame leven een ander vak uitoefende. Ze heeft zelf beschreven hoe die beroepskeuze tot stand kwam. Op de middelbare school kreeg ze de opdracht een intro te schrijven dat antwoord moest geven op de vragen: wie wat waar wanneer en waarom. De omschrijving van de case resulteerde in de volgende oplossing. Het hoofd van de middelbare school liet vandaag weten dat Margaret Mead en de rector magnificus van de Universiteit van Chicago aanstaande donderdag tijdens een conferentie in Sacramento een lezing zullen houden voor alle docenten over nieuwe lesmethoden. De intro van Nora Ephron verdwijnt in de prullenbak. Haar docent geeft de goede oplossing: ‘aanstaande donderdag is er geen school’. Op dat moment nam Nora Ephron het besluit journalist te worden.

    De filmwereld heeft de schrijfambities van Ephron nooit volledig kunnen uitbannen. Na Wat baal ik van mijn hals uit 2007, verscheen onlangs Daar staat mij niets van bij. In beide gevallen is Contact de uitgeverij waarover later meer. De boeken bevatten persoonlijk getinte stukken waarin een intelligente vrouw de sores van het ouder worden behandelt. Ze doet dat met veel zelfspot, af en toe met behulp van een stekelig randje. Tegelijk zorgt haar aanpak voor een luchtige autobiografie. Haar passies komen ruimschoots aan bod. Daartoe hoort onder meer koken. Haar levensmotto luidt: you can never have too much butter.


    Ik ben vermoedelijk de enige jonge vrouw die ooit in het Witte Huis heeft gewerkt die Kennedy niet geprobeerd heeft te versieren


    Nora Ephron groeide op met drie zussen in Beverly Hills California. Haar ouders werkten in de business wat een synoniem was voor film en televisie. Moeder zou zich als alcoholiste ontpoppen. Nora kwam via haar studie in New York terecht. Dat werd met alle verlokkingen haar stad. De anekdote uit de inleiding over haar keuze voor de journalistiek kwam uit de vorige bundel. In Daar staat mij niets van bij lezen we een andere verklaring. Deze keer realiseert ze zich tijdens een gastdocentschap op school door een sportverslaggeefster dat er weinig vrouwen bij kranten werken en dat de journalistiek de manier is om interessante mannen te ontmoeten. Haar start ligt bij het tijdschrift Newsweek. Ze begint als medewerkster op de postkamer. Daarna wordt ze knipster voor het knipselarchief en later nog feitenchecker. Aan zelf schrijven komt ze pas toe bij de New York Post.

    De verschillende versies over haar entree in de journalistiek leveren smakelijke verhalen op maar duiden tegelijk op een geheugen dat het niet zo nauw neemt. Het titelverhaal doet daar prachtig verslag van. Ephron wijst erop dat wat ooit een seniorenmoment was nu een googlemoment is geworden. Als je de titel wilt weten van die film met Jeremy Irons of even kwijt bent dat het drankje met gekneusde muntblaadjes mojito heet dan kun je dat via google zo reconstrueren. Is een googlemoment niet veel dynamischer en eigentijdser dan een seniorenmoment?

    Ephron bezit een brede belangstelling met misschien wat veel nadruk op particuliere onderwerpen. Haar studie politicologie komt minder uit de verf dan haar fascinatie voor relaties. Nu hebben we aan dat laatste natuurlijk wel enkele onderhoudende films te danken en in deze bundel enkele praktische wijsheden. Zo beweert ze dat je nooit de waarheid over een huwelijk komt te weten inclusief dat van jou zelf. Zonder gene richt ze haar vrolijke pijlen op het eigen spiegelbeeld. Op You tube is een filmpje te vinden waar Ephron tot een volle zaal op charmante wijze uitlegt dat Meryl Streep bij een auditie om Nora Ephron te spelen het altijd van haar zal winnen. Dat bleek trouwens wel bij de film Heartburn gebaseerd op haar stuk gelopen huwelijk met de journalist Carl Watergate Bernstein. Ze ontdekte tijdens haar tweede zwangerschap van hem dat hij een verhouding met een ander had. Zij constateerde dat hij in staat was tot ‘having sex with a Venetian blind’.

    Uitgeverij Contact geeft in het boek geen enkele informatie of en waar de artikelen uit de bundeling eerder zijn verschenen. De lezer blijft met een vermoeden in die richting achter. Sterker nog de laatste bundeling bevat enkele stukken die ook al in de vorige bundeling waren opgenomen. Doordat er sprake is van twee verschillende vertaalsters heeft de lezer de keus om te bepalen welke versie het meest geslaagd is. Van dezelfde uitgeverij herinner ik me de verhalenbundel December waar onder een nieuwe naam vooral oude verhalen van Vonne van der Meer in een nieuw jasje waren gestoken. Slechtheid of slordigheid?

    Wat overeind blijft is dat Nora Ephron genoeg in huis heeft om enkele aangename uurtjes mee zoet te brengen. Ze is geestig en licht neurotisch. Onweerstaanbaar neurotisch.

    Terug