Leesimpressies
Gay Talese: The silent season of a hero
- Nr. 26 - 2012
- Het interview is de populairste vorm in de media om het publiek te informeren over wie iemand is. Het is echter de vraag of het niet eerder een gemakzuchtige vorm is dan een informatieve. Je stelt een vraag en een antwoord volgt vanzelf. Of iemand meent wat hij zegt, is niet gegarandeerd. Een vertekend beeld ontstaat vaak niet uit kwade trouw. De geïnterviewde kiest voor de makkelijkste weg, wil de interviewer imponeren of heeft een product te verkopen. Om een nauwkeurig beeld van iemand te krijgen levert het maken van een portret, waarbij observatie van de hoofdpersoon in zijn natuurlijke omgeving plaatsvindt, meestal veel meer op. Je kunt iemand beter geloven op basis van wat hij doet dan om wat hij zegt. Het zijn dit type portretten die het handelsmerk zijn geworden van de Amerikaanse publicist Gay Talese. Hij heeft er in zijn leven vele gemaakt en gaat daar nu als 80-jarige onverminderd mee door. Onlangs stond er nog een portret van Joe Girardi, coach van de New York Yankees, in The New Yorker. Talese vergezelde Girardi onder meer naar het verzorgingstehuis bij een bezoek aan zijn dementerende vader. Dat leert de lezer meer over de persoon Girardi dan het antwoord op de zoveelste vraag aan de coach waarom zijn derde honkman nu weer faalde op het beslissende moment.
Talese heeft in The silent season of a hero zijn stukken over sport gebundeld. Zijn interessegebied is overigens veel breder. Hij schreef over zeer uiteenlopende onderwerpen. Tot zijn beroemdste stukken behoort een portret van Frank Sinatra. Dat stuk is te vinden in de Gay Talese reader net als het hier besproken boek een uitgave van Walker & Company. We treffen Sinatra verveeld aan een bar in Beverly Hills omgeven door een claque bewonderaars. Het is de vooravond van zijn vijftigste verjaardag. De media blijven maar zeuren over zijn relatie met de twintigjarige Mia Farrow en over zijn mogelijke connecties met de maffia. Sinatra is echter bovenal verkouden. “Sinatra with a cold is Picasso without paint, Ferrari without fuel- only worse.”
Talese groeide op in New Jersey in een middenstandsgezin. Zijn vader vond als Italiaanse immigrant een bestaan als kleermaker. Moeder trad meer op de voorgrond en runde de kledingzaak. Die achtergrond liet sporen na. Op foto’s zie je Talese altijd onberispelijk gekleed veelal in een driedelig kostuum. In de winkel thuis hoorde hij de gesprekken van zijn moeder met de klanten. Het vormde de bron voor zijn vermogen tot luisteren en zijn voorliefde voor non fictie verhalen. Later volgde een studie aan de universiteit van Alabama en een loopbaan in de journalistiek met in het begin sport als specialisatie..During a pregame exhibition at Old-timers’ Day in Yankee Stadium, DiMaggio had hit a pitch into the left-field seats, and suddenly thousands of people had jumped wildly to their feet, joyously screaming- the great DiMaggio had returned; they were young again; it was yesterday
Talese schreef voor The New York Times. In de krant was nieuwswaarde het criterium. De voorkeur van Talese lag bij verhalen met een langere adem. Hij kon zich vastbijten in een onderwerp. Hij richtte zijn blik op de verstilde momenten van zijn hoofdpersonen, meer geïnteresseerd in de schaduw dan in de schijnwerper. De nadagen met de achterkant van de roem hebben meer te bieden dan de piekperiode van de glorie Het titelverhaal portretteert Joe DiMaggio op middelbare leeftijd, in zichzelf gekeerd en wars van zijn bewonderaars. Na de New York Times volgde een periode bij het tijdschrift Esquire. Daar was meer gelegenheid voor de verhalen die hem voor ogen stonden. Uiteindelijk zou hij kiezen voor een bestaan als free lancer. Talese weet mij met zijn inlevingsvermogen te boeien zelfs als hij schrijft over sportonderwerpen die mij niet erg bezig houden. Zo heeft hij een rijk portret gemaakt van Floyd Patterson, de zwaargewicht bokskampioen met het enorme incasseringsvermogen: in de ring een eenpersoonsdestructiebedrijf maar daarbuiten een uiterst verlegen persoon die zijn gesprekspartners nauwelijks durfde aan te kijken en verteerd door schaamte na een zeldzame nederlaag.
Talese reist af naar China om zich te verdiepen in de achtergrond van Liu Ying. Zij miste de beslissende strafschop in de WK finale damesvoetbal tegen Amerika. Talese wringt zich in allerlei bochten om zich te bevrijden van de officiële tolk om meer van haar te begrijpen en de impact van de gemiste penalty op haar bestaan te achterhalen. Niet alle stukken in de bundeling hebben de tand des tijds even goed doorstaan. De stukken ontleend aan de krant zijn door hun nieuwskarakter sterk tijdgebonden. De verhalen weten daarentegen vaak iets wezenlijks bloot te leggen in het leven van een sporter. Het is niet voor niks dat Talese een plek heeft gekregen in de bloemlezing van Tom Wolfe getiteld The new journalism. Karakteristiek daarbij is dat technieken uit de literatuur toepassing krijgen in non fictie. Talese liet zich inspireren door schrijvers als John O’Hara en Irwin Shaw. Dat heeft vele pareltjes opgeleverd. Een mooi overzicht van het brede spectrum dat Talese bestreek, is te vinden in een ander boek: A writer’s life. Klein minpunt is dat de hier genoemde werken nogal wat overlappingen kennen.
