Leesimpressies
A.M. Homes: Vergeef ons
- Nr. 20 - 2023
- Enthousiaste verhalen over het werk van A.M. Homes bereikten mij vooral via jonge vrouwen. Dat gegeven is allerminst een diskwalificatie maar werpt de vraag op of een rijpere man van dit werk kan genieten. Mijn eerste kennismaking met haar was “Dit boek redt je leven”, een belofte die tot dusver is nagekomen. Ze schrijft graag over gezinnen in ontbinding en over ontsporende Amerikaanse dromen. Ze legt zich niet bij de feiten neer. Er zit veel boetedoening in haar werk. Vergeef ons. Je kunt veel onheil aanrichten maar ook repareren. Er gebeurt veel in haar romans. Het is of je naar een Amerikaanse televisiezender zit te kijken. Reclame met tussendoor permanent breaking news. In het vuistdikke “Vergeef ons” zijn de eerste twintig bladzijden overladen met schokkende gebeurtenissen. De relatie tussen de broers Harold en George Silver is problematisch. Harold, de oudste, is afgunstig op zijn een jaar jongere broer, die slimmer en succesvoller is. George is een gevierd televisieproducent met een leven in luxe. Hij heeft een mooie vrouw genaamd Jane en twee puberende kinderen op dure scholen. Harold is getrouwd met een Chinese Amerikaanse. Dat stel is kinderloos. Harold is historicus met als specialisme Nixon De roman barst in volle hevigheid los.
Het verhaal begint op thanksgiving tijdens een feestje bij George thuis. Het verhaal stopt na 557 bladzijden als het wederom thanksgiving is. Harold ergert zich volop aan zijn broer. De oorzaak ligt bij zuurstofgebrek tijdens de geboorte van George wat resulteerde in te veel aandacht. George heeft er een kort lontje aan overgehouden. Ook in haar laatste roman De openbaring situeert Homes het begin en einde bij een externe gebeurtenis. Daar ligt het verloop tussen de verkiezingsdag van Obama en zijn inauguratie. De hoofdpersoon, uitgerust met een verwaarloosd gezin, neemt geen genoegen met dit dieptepunt in de geschiedenis van zijn land. Hij verzamelt geestverwanten om deze misstand een halt toe te roepen. Het wordt geen opstand zoals op 6 januari maar de plannenmakerij is er niet minder om.
Op de eerste thanksgiving geeft Jane zwager Harold terloops een hartstochtelijke zoen. Het tij is niet meer te keren. George veroorzaakt een ernstig ongeluk waarbij een echtpaar om het leven komt. Het obese zoontje Ricardo blijft als wees achter. Tijdens de hechtenis van George belanden Harold en Jane op haar initiatief samen in bed. George betrapt hen op een heterdaadje en mishandelt zijn echtgenote met de dood als gevolg. Op dat moment heeft de lezer nog meer dan 500 bladzijden te gaan. Harold ontfermt zich, aanvankelijk met tegenzin over neefje Nate en nichtje Ashley. Wat begon als plichtmatige opdracht ontwikkelt zich tot een levensvervulling. Bij nader inzien is Nate het jongetje dat Harold zelf had willen zijn.
De roman is doorspekt met maatschappijspot. Er komt zelfs een hamster met Alzheimer in het boek voor.Door het lint gaan is allang niet meer alleen iets wat hardlopers bij de finish doen. Het is een soort overgangsritueel geworden: ontstemde werknemer schiet baas dood, ontstemde vrouw vermoordt kinderen. En vind je het gek, in een samenleving waar het merendeel van de gesprekken in het openbaar zich beperken tot ‘pinnen of contant’?
Er volgen meer dramatische gebeurtenissen. Harold krijgt een beroerte en wordt ontslagen als universitair docent. Ze hebben voor hem een beter alternatief gevonden, iemand die de geschiedenis op een modernere manier opvat, meer toekomstgericht. Tijdens het geven van een college over de invasie van de Varkensbaai maken enkele studenten bezwaar. Zij zijn vegetarisch en vinden het onderwerp ongepast. Aan de Varkensbaai is de naam van Kennedy verbonden maar de voorbereidingen begonnen al toen Nixon vicepresident onder Eisenhower was. Daarom kon Harold niet om dit thema heen. Nixon behoort tot de vele subplots van het boek. Julie Eisenhower-Nixon benadert hem met ongepubliceerde fictie van haar vader. Harold krijgt het boek over Nixon maar niet af en misschien kan deze ontdekking voor een doorbraak zorgen. Hoofdredacteur David Remnick van The New Yorker toont belangstelling. Uiteindelijk weigert de familie groen licht voor publicatie. De verhalen passen niet bij het merk Nixon. Harold stort zich steeds meer op de zorg voor zijn surrogaat gezin. Op verzoek van de kinderen adopteert hij de wees Ricardo. Daarnaast maken een ouder echtpaar plus een hond en een kat deel uit van het nieuwe huishouden. Homes trekt bij het beschrijven van de adoptieprocedure van leer. Ze weet waar ze het over heeft. Ze is zelf geadopteerd en schreef daarover indrukwekkend in De dochter van de minnares. Op 31-jarige leeftijd kreeg de auteur contact met haar biologische moeder en vader. Moeder had haar als baby afgestaan na zwanger te zijn geraakt van een veel oudere getrouwde man die bovendien haar werkgever was. Ze ontdekt dat de man en vrouw mogelijk na al die jaren meer geobsedeerd zijn door elkaar dan door de dochter die uit de relatie voortkwam. Of zegt dat iets van de eeuwige angst voor afwijzing die een geadopteerde met zich meedraagt?
Homes schrijft met vaart en met humor. Toch hadden er wel wat subplots ingeruild kunnen worden voor wat meer verdieping. Het weglaten van de eindeloze opsommingen van wat de hoofdrolspelers eten en drinken zou eveneens een verbetering geweest zijn. Vergeef mij de opmerking.
middelr@xs4all.nl
