Leesimpressies
Marc Raabe: Sleutel 17
- Nr. 39 - 2021
- Lang was Duitsland toonaangevend in thrillerseries op televisie. Het genre kreeg een eigen label: de krimi. Je had Hafenpolizei dat speelde in de regio Hamburg, Der Kommissar dat als plaats delict München verkoos en Tatort zonder vaste woon- of verblijfplaats. En dan was er bovenal Derrick met Horst Tappert in de hoofdrol. Speciaal voor de Nederlandse markt zijn er enkele afleveringen gemaakt met Herman Koch als hoofdrolspeler. In boekvorm heeft Duitsland nooit zo’n koppositie ingenomen. Daar domineerde de Angelsaksische literatuur later aangevuld met populaire auteurs uit de Scandinavische landen. De laatste jaren maakt Marc Raabe furore met spannende boeken. Raabe is een veelzijdig man. Hij werd in 1968 te Keulen geboren en is naast schrijver ontwerper en filmproducent. Hij had al drie thrillers op zijn naam toen hij aan een serie begon met rechercheur Tom Babylon in de hoofdrol. De eerste in die reeks is nu vertaald. Vervolgafleveringen staan op stapel. Tom Babylon opereert weinig conventioneel. Als buitenbeentje maak je nu eenmaal meer kans om de aandacht van de lezer te vangen. Babylon wordt uit bed gebeld omdat er in de Dom van Berlijn een gruwelijke misdaad is gepleegd. Als een soort engel hangt daar een toegetakelde vrouw in de lucht. Om haar nek hangt een opvallende sleutel met daarop het nummer 17. Het slachtoffer blijkt de voormalige predikante van de Dom te zijn.
Babylon heeft niet louter professionele belangstelling voor het gepleegde misdrijf. Twintig jaar voordien was hij met een vriendenclubje actief. Er werd onderling gepocht wie vanaf een brug in het water durfde te springen. Bij zo’n gelegenheid troffen zij op de bodem een verzwaard lijk aan voorzien van een zelfde sleutel als de predikante droeg. Opmerkelijk is dat de dochter van de predikante deel uitmaakte van het vriendengroepje. Babylon nam als jongen de sleutel mee naar huis en schonk die op haar verzoek aan zijn zusje. Kort daarna waren zusje en sleutel verdwenen. Het zoeken naar zijn zus zou voor Babylon tot een obsessie worden. De twee sleutels moeten wel iets met elkaar te maken hebben. De gedrevenheid van Babylon dreigt zijn valkuil te worden. Het boek volgt de opsporing van de dader afgewisseld met flashbacks wat er twintig jaar tevoren is gebeurd. Al gauw wordt duidelijk dat het om meer dan een enkele moord gaat. Er is een seriemoordenaar aan het werk. Babylon heeft over het vroegere incident geen open kaart gespeeld. Dat kan hem nu opbreken.
Zijn schuldgevoel is plotseling zo alomtegenwoordig dat het zijn keel dichtknijpt. Het ergste is: hij zou het aan zijn collega’s moeten vertellen. Klare wijn schenken, hen in vertrouwen nemen, ook als het hemzelf zou schaden. Maar hij kan het niet
Marc Raabe heeft zonder meer een spannend boek geschreven. Het werken met een seriemoordenaar verleent een verhaal urgentie. Werkt de politie snel genoeg om een volgend misdrijf te voorkomen. Er is sprake van sterk geconcentreerde tijd. In slechts enkele dagen spelen de gebeurtenissen zich af. Van uur tot uur dienen ontwikkelingen zich aan. Kriskras rijden er auto’s door Berlijn al dan niet van de recherche om zicht te krijgen op wat er achter de feiten verstopt zit. Wie is de dader en wat is het motief? Raabe mengt het verhaal met de nodige dwaalsporen. De auteur maakt graag gebruik van actuele trauma’s uit de Duitse geschiedenis. In een doorsnee Duitse woning spoken er ’s nachts spoken in kelder en op zolder. De achilleshiel is tweeledig. Speelt oplaaiend rechtsextremisme een rol dat in de internationale beeldvorming afbreuk doet aan het succes van het Wirtschaftswunder en daarnaast het zelfbeeld van fatsoenlijk land schade berokkent? Of zijn er nieuwe onthullingen uit de archieven van de Stasi in het geding? Wie heeft er schone handen of komen er aantijgingen van ouders over kinderen of in omgekeerde volgorde aan het licht? Raabe vertelt het verhaal tegen die achtergrond van een etterende zweer.
Hoewel het zeker is gelukt om vaart in het verhaal te houden en de spanningsboog flink op te rekken, wordt hier wel een prijs voor betaald. Geloofwaardigheid is niet het sterkste punt van deze thriller. Er zijn wat ingewikkelde krachttoeren nodig om alle complicaties op hun plek te laten vallen. Tijdens het lezen kan de lezer zich mee laten slepen maar na afloop is er een onbestemd gevoel van teleurstelling.
Voor mij persoonlijk was er tijdens het lezen nog een bijzonder moment van verrukking. Ik stuitte onverwacht op een voorbeeld van kruisende verhaallijnen. Elke lezer kent het verschijnsel dat je in een boek iets tegenkomt dat je vlak voordien elders hebt aangetroffen zonder dat die twee elementen ook maar iets met elkaar te maken hebben. Een week geleden kwam ik bij Juli Zeh de afdeling neurochirurgie van het Charité ziekenhuis in Berlin-Mitte tegen. Daar werkte de vader van de hoofdpersoon uit Onder buren. In Sleutel 17 is het de plek waar een aangeschoten politieman kunstmatig in coma wordt gehouden. Dit fraaie voorbeeld van de wet van het wel bestaande toeval is echter te weinig om heel enthousiast te worden van Raabe’s thriller.
middelr@xs4all.nl
