Leesimpressies

  • Miriam Toews: De familie Troutman

  • Nr. 41 - 2009
  • De thematiek van de uit Manitoba Canada afkomstige schrijfster Miriam Toews is het verscheurde gezin. Op voorhand geen vrolijke keuze. Uit een goed nest (A boy of good breeding) was een geestig boek. Dat behandelde de perikelen van een burgemeester die graag de premier van Canada op bezoek wil hebben. De burgemeester verkeert in de veronderstelling dat de premier zijn biologische vader is. Voor het bezoek is het voor het stadje noodzakelijk om op de peildatum precies 1500 inwoners te hebben. Dan is er sprake van het kleinste plaatsje van het land. Een inwoner minder betekent opheffing. Dat vergt bestuurlijke stuurmanskunst ter beheersing van het bevolkingsaantal. Hoe om te gaan met terminale zieken, verhuisplannen van potentiële import en export en vooral hoe zit het met de bejegening van de vriendin van de burgemeester die bij hem dreigt in te trekken? Voorafgaand aan De familie Troutman verscheen ook nog Galgenliefde over een gezin dat in twee stukken uiteenviel.

    Min Troutman is de moeder van een 15-jarige jongen, Logan, en een 11-jarig meisje Thebes. Moeder is structureel depressief en aan het begin van het boek wordt zij ter behandeling opgenomen. ‘In de echte wereld botste zij tegen de dingen op en vergaderde met de stemmen in haar hoofd’. Haar jongere zus is terug uit Parijs waar een relatie ten einde is gelopen. Parijs was een keuze om de benauwenis thuis te ontlopen. De zus, Hattie, ontfermt zich over de kinderen. In een impuls besluit zij de kinderen mee te nemen in een bestelbusje om op zoek te gaan naar hun vader, die lang geleden de benen heeft genomen. De roadtrip begint. Toews beschrijft hun avonturen maar laat vooral zien wat een moeite het kost om drie wispelturige mensen in het goede spoor te houden. Ze zitten dicht op elkaars lip maar moeten gezamenlijk verder. Onderweg wordt ook nog een pitbull geadopteerd.


    Wat kun je doen om dreigende gekte te beteugelen? Misschien helpt een boek schrijven


    Thebes begroet iedereen met een vrolijk bonjourno. Zij laat op de achterbank haar fantasie de vrije loop. Ze tekent en knutselt wat af. Logan kerft teksten in het dashboard, luistert naar muziek en leeft zich bij tussenstops uit met zijn frisbee en basketbal. Het drietal levert op alles commentaar en citeert daarbij rijkelijk uit de populaire cultuur van popmuziek, film en televisie. De werkelijkheid van de media schemert continu op de achtergrond. Dat blijkt uit een zinnetje als ‘Dr Phil schreeuwde tegen een vrouw omdat ze niet genoeg van zichzelf hield.’ Thebes praat honderd uit terwijl Logan ingetogen is. Een typische tekst van Thebes is: ‘Wist je dat de meeste maar niet alle geheimagenten blauwe ogen hebben?’ De familie Troutman is goed in het zaaien van verwarring. Thebes speelde thuis de huiveringwekkende openingsscene uit de film Psycho na. Elf jaar oud. Het is vermakelijk om te lezen. De kinderen spelen met de werkelijkheid maar daarachter gaapt altijd de wanhoop. Hattie probeert neef en nicht in toom te houden en zoekt per telefoon contact met haar gehospitaliseerde zus. Meestal schermt de verpleging haar af. Voortdurend heeft Hattie herinneringen aan de problematische gebeurtenissen vroeger thuis bij voorbeeld aan die vakantie in Acapulco waarbij hun vader verdronk. Min heeft van jongs af aan moeite gehad haar draai te vinden. In Acapulco droeg ze een stringbikini in combinatie met een zwarte skimuts. Het huwelijk en het moederschap brachten geen redding.

    Hoewel de kinderen even innemend als onhandelbaar zijn, etaleert het boek wel een probleem. Logan heeft een tekst geschreven bij de paspopkop die hij van zijn zus heeft gekregen. Die luidt als volgt. “Het doel van dit werk was een fictief jong slachtoffer van ordinair straatgeweld uit te beelden; aan dit conventionele stadsongeval is een bepaalde laag van humaniteit toegevoegd….De tekeningen in de nek representeren de twee tegenstrijdige invloeden op de stervende jongen, de ene materieel, gewelddadig en destructief, de andere liefdevol, vredelievend en opwekkend. Ik beschouw het bestaan van deze twee uiteenlopende invloeden als het conflict in ieder mens. Een conflict dat deze jongen heeft verloren.” Met de beste wil van de wereld vind ik dit betoog niet passen bij een jongen van 15. De geloofwaardigheid schiet op wel meer momenten tekort. Ook de uitgever deelt in de malaise. Hoewel de roadtrip wordt afgelegd met een Ford Aerostar beeldt de uitgever een Volkswagen busje op het omslag af. Een onnodige slordigheid.

    De reis gaat onverdroten verder. Als de tocht een bestemming nadert, blijkt vader Cherkis daar niet meer te zijn. Het doel ligt steeds om de volgende hoek. Zo voert de reis van Canada uiteindelijk naar de grens met Mexico. De kinderen zien met spanning uit naar de ontmoeting met hun vader. Hoe zal hij reageren? De onderlinge verhoudingen worden aan het eind opnieuw gedefinieerd. Heeft de toekomst meer perspectief in petto dan het heden? Die vraag blijft open maar je zou het hen van harte gunnen.

    Terug