Leesimpressies
Ruth Shaw: De boekwinkel aan het eind van de wereld
- Nr. 31 - 2023
- Soms doet een boekwinkel denken aan een reisprogramma van Floortje Dessing. Hoe komt iemand er toe om op een zo afgelegen plek een boekwinkel te openen. Daar zijn toch geen klanten voor te vinden. De boekwinkels van Ruth Shaw bevinden zich aan een doodlopende weg in Manapouri een dorp met 230 inwoners weggestopt op het Zuidereiland van Nieuw-Zeeland. Het gaat zelfs om twee boekwinkels. Ze zijn gehuisvest in twee piepkleine caravans want dan heb je geen bouwvergunning nodig en geschilderd in levendige kleuren De voorraad is beperkt en ligt in de zomermaanden, tijdens de winter hier, uitgestald op tafels en lessenaars. De kleinste van de twee is bedoeld voor kinderen. Zus Jill, een gewezen lerares, doet de inkoop. De verkoop doet Ruth, een kwestie van de bel luiden die de eigenares op alle stukken van het terrein waar ze zelf woont kan horen. Verkoop is een groot woord. Ze geeft minstens zo veel boeken weg als ze verkoopt. Toch is de onderneming een bescheiden succes. Ze opent nog een derde vestiging. De ervaring leert dat mannen in de auto achterblijven, en soms ongeduldig toeteren, als hun echtgenotes een lang bezoek brengen aan de winkel. Dus krijgen de mannen een eigen openluchtwinkel afgestemd op hun wensen bestaande uit landkaarten en boeken over jagen, vissen, het boerenleven, tractoren en treinen.
Ruth Shaw was 70 toen zij aan haar pensioenhobby begon. Daar was heel wat aan voorafgegaan. Ze vertelt anekdotes over voorvallen in de boekwinkel. Zij vormen de kapstok voor haar verhaal. De meeste aandacht besteedt zij aan haar levensgeschiedenis. Ze werd geboren in 1946 en kende een turbulent bestaan. Op haar 17e werd ze verkracht door een vriend van de middelbare school met een zwangerschap als gevolg. In die tijd was het voor een net katholiek meisje onbestaanbaar om ongehuwd moeder te worden. De gebeurtenissen leggen een sluier over het gezin. Uiteindelijk treedt haar vader in contact met de vader van de dader. De schuld wordt afgekocht met een biljet van 50 pond. Ruth reist af naar een oom en tante in Wellingon om onopgemerkt door haar omgeving de geboorte af te wachten. Direct na de geboorte staat zij de baby af. Dat werd toen gezien als de beste oplossing om daarna de draad van het leven weer op te pakken. De baby ging naar een adoptiegezin. Het zou duren tot de jongen 21 werd, de wetgeving over adoptie was inmiddels aangepast, voordat zij met hem in contact kon komen. Haar hele leven was Ruth iemand van 12 ambachten en 13 ongelukken. Ze ging bij de marine, was kok bij diverse instellingen, werd als zeezeiler door piraten aangevallen, werkte in een pastorie, in de verpleging en was actief in de verslavingszorg. Altijd onrustig en altijd op de vlucht. De auteur vertelt haar verhaal als een emotionele achtbaan. Ze trouwt maar verliest haar man bij een ongeluk. Een kind uit dat huwelijk overlijdt kort na de geboorte. Ze verwacht dat haar levensgeschiedenis goed zal zijn voor gespreksstof.
Ik kwam tot de conclusie dat seks, drugs, grof taalgebruik, een paar arrestaties en meerdere huwelijken gegarandeerd tot een levendige discussie zouden leiden
Uiteindelijk vindt zij rust bij Lance de man die ooit, lang geleden, haar verloofde was. Hij verbrak toen de relatie omdat hij de priester niet wilde beloven dat hij hun toekomstige kinderen katholiek zou opvoeden. Voor Ruth katholiek worden was het uiterste offer dat hij wilde brengen.
Het stel lijkt goed bij elkaar te passen. In enkele bladzijden passeren ook de 12 ambachten en 13 ongelukken van Lance de revue. En toen en toen en toen. Het boek bevat een overdosis aan dramatiek waarbij ook de beschrijving in de hoogste emotionele versnelling plaatsvindt. Voortdurend maakt Ruth melding dat zij in huilen uitbarst om vervolgens weer een ondoordachte afslag te nemen. Ruth is zeker geen onsympathiek persoon maar iets meer zelfreflectie was wenselijk geweest. De anekdotes uit de boekwinkel zijn een verademing. Het is een plek waar zich bijzondere ontmoetingen afspelen. Zo dient de 6-jarige Lex zich aan. Hij wil zich ontfermen over de kinderboekwinkel en wil een gelijke behandeling met Ruth. Een eigen computer is wel het minste. Of neem het echtpaar Arthur en Joyce. Zij hebben een modus gevonden om zo’n vijf boeken per week te lezen. Joyce leest de eerste 100 pagina’s en Arthur de laatste 100 pagina’s. Het middendeel vullen zij onderling samen in.
Ruth Shaw heeft samen met Lance haar bestemming gevonden. Ze heeft nergens spijt van. “Alle gebeurtenissen hebben me gevormd tot wie ik nu ben: vastbesloten, gefocust, moeilijk om mee te leven, zeer emotioneel, loyaal en niet gemakkelijk om van te houden.”
Ruth is zeer gemotiveerd om voor haar klanten een passend boek te vinden. Wat zij graag aanbeveelt is Een korte geschiedenis van de tractor in de Oekraïne door Marina Lewycka, een Engelse schrijfster met Oekraïense roots. Ik ben al half overtuigd om dat eens te gaan lezen.
middelr@xs4all.nl
